رشد یک فرایند چندبعدی است که جنبههای گوناگونی همچون رشد جسمی، زبانی، عاطفی، شناختی (Cognitive Development)، اجتماعی، اخلاقی و شخصیتی را در بر میگیرد. روانشناسی رشد با بررسی همه این ابعاد تلاش میکند تصویری جامع و متعادل از مسیر رشد کودک ارائه دهد. توجه به تمامی جنبههای رشدی به والدین و سایر افراد مرتبط با کودک کمک میکند تا درک بهتری از نیازها و تواناییهای او به دست آورده و بتوانند رفتار و شیوه تربیتی مناسبتری را در پیش گیرند.
رشد یک فرایند چندبُعدی است که شامل:
توجه به همه این ابعاد در روانشناسی رشد، باعث ایجاد شناختی جامع و متعادل از کودک میشود. چنین شناختی به والدین و افرادی که با کودک تعامل دارند کمک میکند تا رفتار و برخورد صحیحتری با او داشته باشند.
کودکان در هر مقطع سنی، نیازهای متفاوتی دارند و معمولاً یک یا چند نیاز نسبت به سایر نیازها در اولویت قرار میگیرد.
اصول و روشهای فرزندپروری، نحوه تعامل و برقراری ارتباط مناسب با فرزندان از مهمترین دغدغههای روانشناسان کودک است.
کودکان نیز همچون بزرگسالان ممکن است دچار آشفتگیهای روانی یا رفتاری شوند. روانشناسی کودک بر شناسایی، بررسی و درمان این مشکلات تمرکز دارد. برخی نمونهها:
تحقیقات علمی در این حوزه به تفاوتهای این آشفتگیها با مشکلات مشابه در بزرگسالان و نیز روشهای درمانی متناسب با کودکان پرداخته است.
شخصیت پایهای افراد در دوران کودکی شکل میگیرد و این دوره تأثیرگذارترین مرحله زندگی است. تنها مراقبت جسمی کافی نیست و کودک باید از نظر:
نیز پرورش یابد.
این مراقبت بدون دانش و آموزش شیوههای صحیح فرزندپروری امکانپذیر نیست و اهمیت روانشناسی کودک نیز از همین مسئله ناشی میشود.
روانشناسی کودک به عنوان یکی از شاخههای روانشناسی رشد، از نخستین سالهای شکلگیری روانشناسی علمی مورد توجه بوده است.
پژوهشگران برجستهای همچون:
به مطالعه و تحقیق درباره جنبههای گوناگون رشد کودک پرداختهاند.