اختلال بیش حسی

اختلال بیش حسی در کودکان که به عنوان اختلال یکپارچگی حسی (SPD) نیز شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن افراد حساسیت شدیدی نسبت به ورودی‌های حسی مانند صدا، نور، لمس یا بو دارند. این ادراک افزایش یافته می تواند منجر به ناراحتی، اضطراب و مشکل در عملکرد در محیط های روزمره شود. متخصصان ما در بهترین کاردرمانی کودکان در شرق تهران خدمات تخصصی را برای تشخیص و درمان اختلال بیش حسی ارائه می دهند.

برای افراد مبتلا به اختلال بیش حسی ، محرک‌های رایجی که ممکن است دیگران حتی متوجه آن‌ها نشوند – مانند نور فلورسنت، صدای پس‌زمینه، یا بافت لباس – می‌توانند طاقت‌فرسا باشند. این اختلال افراد در هر سنی را تحت تاثیر قرار می دهد و اغلب در افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD)، ADHD یا اختلالات اضطرابی دیده می شود.

درک اختلال فراحسی بسیار مهم است زیرا بر بسیاری از جنبه های زندگی روزمره، از تعاملات اجتماعی گرفته تا راحتی شخصی، تأثیر می گذارد. با مدیریت و درمان مناسب، افراد می توانند یاد بگیرند که با حساسیت های خود کنار بیایند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

مغز انسان دائماً اطلاعات حسی را پردازش می کند و جزئیات غیر ضروری را فیلتر می کند و در عین حال بر محرک های مهم تمرکز می کند. در افراد مبتلا به اختلال بیش حسی، این فرآیند فیلتر کردن مختل می شود و باعث پاسخ اغراق آمیز به ورودی حسی می شود.

این وضعیت اغلب به عنوان بیش از حد حساس یا دراماتیک به اشتباه درک می شود، اما یک موضوع عصبی واقعی است. در حالی که برخی از افراد تنها به یک حس (مثلاً صدا یا لامسه) حساسیت شدیدی را تجربه می کنند، برخی دیگر ممکن است در چندین حوزه حسی بیش از حد حساس باشند.

علائم اختلال بیش حسی

اضافه بار حسی
یکی از رایج ترین علائم، اضافه بار حسی است، که در آن افراد به یکباره احساس می کنند بیش از حد از ورودی حسی غرق می شوند. این می تواند منجر به استرس، اضطراب و حتی فروپاشی شود. اضافه بار حسی می تواند توسط:

• محیط های پر سر و صدا (مراکز خرید، کنسرت، خیابان های شلوغ)
• نورهای روشن یا صفحه نمایش چشمک زن
• بوهای شدید (عطرها، مواد شیمیایی پاک کننده، بوی غذا)
• بافت های ناراحت کننده (لباس، سطوح ناهموار، لمس های ناگهانی)

حساسیت شنوایی
افراد مبتلا به حساسیت شنوایی ممکن است با موارد زیر دست و پنجه نرم کنند:

صداهای روزانه با احساس دردناکی بلند (مانند آلارم، جویدن، آژیر)
مشکل در تمرکز در محیط های پر سر و صدا
ناراحتی عاطفی ناشی از صداهای خاص (میسوفونیا)

حساسیت بصری
افرادی که حساسیت بینایی دارند ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:

ناراحتی ناشی از نورهای روشن، سوسو زدن صفحه نمایش، یا رنگ های متضاد
حساسیت به نور خورشید یا نور مصنوعی
مشکل در پردازش تصاویر سریع (مانند صحنه‌های اکشن در فیلم‌ها)

حساسیت لامسه
حساسیت لمسی شامل موارد زیر است:

ناراحتی با بافت لباس یا لباس های تنگ
واکنش های شدید به لمس شدن، حتی به آرامی
بیزاری از دما یا شرایط آب و هوایی خاص

حساسیت بویایی و چشایی
برخی از افراد مبتلا به اختلال بیش حسی به شدت به موارد زیر واکنش نشان می دهند:

بوهای خاص، حتی آنهایی که ملایم در نظر گرفته می شوند
بافت های غذایی که در دهان احساس ناخوشایندی می کنند
غذاهای با طعم قوی یا طعم های مصنوعی

علل اختلال بیش حسی

عوامل عصبی
مرکز پردازش حسی مغز ممکن است بیش از حد فعال باشد که منجر به پاسخ های اغراق آمیز به محرک ها می شود. این در افراد مبتلا به اوتیسم و ​​اختلالات اضطرابی رایج است.

تأثیرات ژنتیکی و رشدی
حساسیت مفرط می تواند در خانواده ها وجود داشته باشد که نشان دهنده یک جزء ژنتیکی است. همچنین با تجربیات حسی دوران کودکی مرتبط است.

محرک های محیطی
ضربه، استرس و تجربیات گذشته می تواند حساسیت را افزایش دهد. فردی که ضربه حسی را تجربه کرده است (مثلاً یک انفجار شدید) ممکن است به صداهای مشابه دچار حساسیت شود.

شرایط پزشکی مرتبط با اختلال حسی بیش از حد
شرایطی مانند ADHD، فیبرومیالژیا و سندرم خستگی مزمن اغلب شامل حساسیت مفرط به عنوان یک علامت است.

درمان یکپارچه سازی حسی

کاردرمانی به افراد کمک می کند تا پاسخ های حسی خود را از طریق فعالیت هایی که برای حساسیت زدایی از محرک ها طراحی شده اند، تنظیم کنند.

درمان شناختی-رفتاری (CBT)
CBT به بیماران کمک می کند تا مکانیسم های مقابله ای را برای مدیریت تجارب حسی ناراحت کننده ایجاد کنند.

روش های دارویی و پزشکی
در حالی که هیچ داروی خاصی اختلال بیش حسی را درمان نمی کند، پزشکان ممکن است داروهای ضد اضطراب یا ADHD را برای کمک به علائم مرتبط تجویز کنند.

• تغییرات سبک زندگی و راهبردهای مقابله ای
• استفاده از هدفون های حذف نویز
• پوشیدن لباس راحت از پارچه های نرم
• مدیریت استرس از طریق تکنیک های ذهن آگاهی و آرامش