آپراکسی چیست؟

آپراکسی چیست؟

آپراکسی یک اختلال عصبی است که با ناتوانی در انجام حرکات آموخته شده (آشنا) به دستور مشخص می شود، حتی اگر فرمان درک شده باشد و تمایل به انجام حرکت وجود داشته باشد. هم میل و هم ظرفیت حرکت وجود دارد اما فرد به سادگی نمی تواند عمل را انجام دهد.

بیماران مبتلا به آپراکسی نمی توانند از ابزار استفاده کنند یا اعمالی مانند بستن بند کفش یا پیراهن دکمه ای و غیره انجام دهند. نیازهای روزمره زندگی دشوار است. بیمارانی که توانایی تکلم آنها قطع شده است (آفازی) اما آپراکسی بر آنها تأثیری ندارد می توانند زندگی نسبتاً طبیعی داشته باشند. کسانی که آپراکسی قابل توجهی دارند تقریباً همیشه وابسته هستند.

انواع آپراکسی چیست؟

آپراکسی حرکتی اندام، ناتوانی در انجام حرکات دقیق یا دقیق با انگشت، بازو یا پا است. به عنوان مثال، ناتوانی در استفاده از پیچ گوشتی با وجود اینکه فرد آسیب دیده می‌داند چه کاری باید انجام شود و آن را در گذشته انجام داده است.

آپراکسی ایدئوموتور ناتوانی در اجرای دستوری از مغز برای تقلید حرکات اندام یا سر انجام شده یا پیشنهاد شده توسط دیگران است.

آپراکسی مفهومی بسیار شبیه آتاکسی ایدئوموتور است، اما یک نقص عمیق تر را استنباط می کند که در آن عملکرد ابزارها دیگر درک نمی شود.

آپراکسی ایده آل ناتوانی در ایجاد یک برنامه برای یک حرکت خاص است.

آپراکسی باکوفیسیال، (گاهی اوقات آپراکسی صورت – دهانی نامیده می شود) ناتوانی در هماهنگی و انجام حرکات صورت و لب مانند سوت زدن، چشمک زدن، سرفه و غیره به دستور است. این شکل شامل آپراکسی رشدی کلامی یا گفتاری است که شاید شایع ترین شکل این اختلال باشد.

آپراکسی ساختاری بر توانایی فرد در ترسیم یا کپی نمودارهای ساده یا ساختن شکل های ساده تأثیر می گذارد.

آپراکسی چشمی وضعیتی است که در آن بیماران حرکت چشمان خود را مشکل می کنند.

اعتقاد بر این است که آپراکسی ناشی از ضایعه ای در مسیرهای عصبی مغز است که شامل الگوهای حرکتی آموخته شده است. این اغلب نشانه ای از اختلالات عصبی، متابولیک یا سایر اختلالات است که می تواند مغز را درگیر کند.

علائم آپراکسی چیست؟

علامت اصلی آپراکسی ناتوانی فرد در انجام حرکت در غیاب هر گونه فلج فیزیکی است. دستورات حرکت قابل درک است، اما نمی توان آنها را اجرا کرد. هنگامی که حرکت شروع می شود، معمولاً بسیار ناشیانه، کنترل نشده و نامناسب است. در برخی موارد، حرکت ممکن است ناخواسته رخ دهد. آپراکسی گاهی اوقات با از دست دادن توانایی فرد در درک یا استفاده از کلمات (آفازی) همراه است.

انواع خاصی از آپراکسی با ناتوانی در انجام حرکات خاص به دستور مشخص می شود. برای مثال، در آپراکسی باکوفاسیال، یک فرد مبتلا نمی‌تواند سرفه، سوت بزند، لب‌هایش را لیس بزند، یا چشمک بزند. در آپراکسی ساختمانی، فرد قادر به بازتولید الگوهای ساده یا کپی کردن نقشه های ساده نیست.

دلایل و عوامل خطر آپراکسی چیست؟

آپراکسی به دلیل نقص در مسیرهای مغزی ایجاد می شود که حاوی حافظه الگوهای حرکتی آموخته شده است.

این ضایعه ممکن است نتیجه برخی اختلالات متابولیک، عصبی یا سایر اختلالات باشد که مغز را درگیر می کند، به ویژه لوب فرونتال (لوبول جداری تحتانی) نیمکره چپ مغز. در این منطقه، نمایش‌های پیچیده و سه بعدی از الگوها و حرکاتی که قبلاً آموخته‌اید ذخیره می‌شود. بیماران مبتلا به آپراکسی نمی توانند این مدل از حرکات ماهر ذخیره شده را بازیابی کنند.

آسیب بافتی یا سلولی (ضایعات) به سایر قسمت های خاص مغز، چه در نتیجه سکته مغزی یا زخم، تومور یا زوال عقل نیز ممکن است باعث آپراکسی شود. این مکان های دیگر شامل ناحیه حرکتی تکمیلی (قشر پیش حرکتی) یا جسم پینه ای است.

اگر آپراکسی در نتیجه سکته مغزی باشد، معمولا در عرض چند هفته کاهش می یابد. برخی از موارد آپراکسی مادرزادی هستند. هنگامی که کودکی با آپراکسی متولد می شود، معمولاً نتیجه ناهنجاری های سیستم عصبی مرکزی است. از سوی دیگر، افرادی که عملکرد فکری آنها رو به زوال است (زوال عقل دژنراتیو) نیز ممکن است دچار آپراکسی شوند.

افرادی که دارای وضعیت بدتر عملکرد فکری هستند (زوال عقل دژنراتیو) نیز ممکن است به آپراکسی مبتلا شوند.

کلمات مرتبط :

آپراکسی چیست؟ – انواع آپراکسی – علائم آپراکسی – گفتاردرمانی برای آپراکسی – گفتاردرمانی در منطقه ۱۴ تهران