گفتاردرمانی اختلال تلفظ
اختلالات تلفظ، همچنین به عنوان اختلالات بیان شناخته می شود، خطاهای صوتی گفتاری هستند که می توانند بر توانایی کودک در برقراری ارتباط موثر تأثیر بگذارند. این اختلالات می توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و بر رشد اجتماعی، تحصیلی و عاطفی کودک تأثیر بگذارند. گفتار درمانی نقش مهمی در رفع اختلالات تلفظ و کمک به کودکان برای توسعه گفتار واضح و قابل فهم دارد.
اولین گام در رسیدگی به یک اختلال تلفظ، ارزیابی جامعی است که توسط یک آسیب شناس گفتار-زبان واجد شرایط (SLP) انجام می شود. SLP تولید صدای گفتار، مهارت های زبانی و توانایی های کلی ارتباط کودک را ارزیابی می کند. این ارزیابی معمولاً شامل:
- تجزیه و تحلیل صدای گفتار: متخصص گفتاردرمانی به گفتار کودک گوش می دهد و هرگونه خطا یا اعوجاج صدا را شناسایی می کند.
- معاینه دهانی-حرکتی: گفتاردرمانگر دهان، زبان و سایر ساختارهای دهانی کودک را بررسی می کند تا مشخص کند که آیا هر یک از عوامل فیزیکی در ایجاد مشکل در تلفظ نقش دارند یا خیر.
- ارزیابی زبان: متخصص گفتاردرمانی مهارت‌های زبانی کودک از جمله واژگان، دستور زبان و درک مطلب را ارزیابی می‌کند تا مشخص کند که آیا نقص زبان زمینه‌ساز مشکلات تلفظی است یا خیر.
هنگامی که ارزیابی کامل شد، متخصص گفتاردرمانی اختلال تلفظ نوع خاصی از اختلال تلفظ را تشخیص داده و یک برنامه درمانی فردی ایجاد می کند.
انواع اختلالات تلفظی
اختلالات آوایی: این اختلالات شامل خطاهایی در تولید صداهای گفتاری فردی است، مانند جایگزینی یک صدا با صدای دیگر
اختلالات واج شناختی: این اختلالات شامل خطاهایی در نحوه ترکیب صداهای گفتاری است، مانند حذف صداها (مثلاً گفتن «نانا» به جای «موز») یا اضافه کردن صداها
آپراکسی گفتار: این یک اختلال گفتار حرکتی است که بر توانایی کودک در برنامه ریزی و هماهنگی حرکات لازم برای تولید گفتار تأثیر می گذارد.
گفتاردرمانی اختلال تلفظ
گفتار درمانی برای اختلالات تلفظ معمولاً شامل ترکیبی از تکنیک ها و تمرینات طراحی شده برای بهبود تولید صدای گفتار کودک است. این تکنیک ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
گفتار درمانی: این شامل آموزش روش صحیح تولید صداهای گفتاری خاص به کودک است. SLP ممکن است از آینه‌ها، نشانه‌های بصری و بازخورد لمسی برای کمک به کودک در یادگیری موقعیت‌های مناسب زبان و لب استفاده کند.
درمان آواشناسی: این شامل آموزش قواعد تولید صدای گفتار به کودک و نحوه اعمال آنها در کلمات مختلف است. SLP ممکن است از بازی ها و فعالیت ها برای کمک به کودک در تمرین این قوانین استفاده کند.
تمرینات دهانی-حرکتی: این تمرینات برای تقویت عضلات مورد استفاده برای تولید گفتار و بهبود هماهنگی طراحی شده اند. SLP ممکن است از نی، فشار دهنده های زبان و سایر ابزارها برای تسهیل این تمرینات استفاده کند.
آموزش شنوایی: این شامل کمک به کودک برای تمایز بین صداهای مختلف گفتاری و تشخیص تولید صحیح صدا است. SLP ممکن است از ضبط، بازی یا فعالیت های دیگر برای بهبود درک شنوایی کودک استفاده کند.
علاوه بر جلسات درمانی، SLP معمولاً تمرینات خانگی را برای تقویت مهارت های آموخته شده در درمان به کودک ارائه می دهد. این تمرینات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تکرار کلمات و عبارات: ممکن است از کودک خواسته شود که کلمات یا عباراتی که حاوی صداهای مورد نظر هستند را تمرین کند.
خواندن با صدای بلند: خواندن با صدای بلند می تواند به کودک کمک کند تا استفاده از صداهای گفتاری صحیح را در گفتار متصل تمرین کند.
آواز خواندن: خواندن آهنگ می تواند یک راه سرگرم کننده برای بهبود تولید صدای گفتار و لحن باشد.
انجام بازی ها: بازی‌هایی که شامل شناسایی و تولید صداهای گفتاری می‌شوند، می‌توانند روشی انگیزشی و جذاب برای تمرین باشند.
نکات تکمیلی
مدت و دفعات گفتار درمانی برای اختلالات تلفظی بسته به شدت اختلال و نیازهای فردی کودک متفاوت خواهد بود. به طور کلی، کودکان مبتلا به اختلالات تلفظی خفیف ممکن است تنها به چند ماه درمان نیاز داشته باشند، در حالی که کودکان با اختلالات شدیدتر ممکن است به درمان طولانی مدت نیاز داشته باشند. جلسات درمانی معمولاً 30 تا 60 دقیقه طول می کشد و یک یا دو بار در هفته برنامه ریزی می شود.
با گفتار درمانی مناسب، اکثر کودکان مبتلا به اختلالات تلفظی می توانند تولید صدای گفتار خود را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند. پیش آگهی عموماً برای کودکانی که مداخله زودهنگام دریافت می کنند و دارای محیط خانه حمایتی هستند بهتر است.
در برخی موارد، اختلالات تلفظ ممکن است با سایر بیماری های زمینه ای مانند کاهش شنوایی، شکاف کام یا اختلالات عصبی همراه باشد. اگر SLP مشکوک باشد که یک بیماری زمینه ای به اختلال تلفظ کمک می کند، ممکن است کودک را برای ارزیابی بیشتر توسط یک پزشک یا متخصص دیگر ارجاع دهد.
