مشکلات حرکتی در بیماران پارکینسون از جمله عوارض شایعی هستند که بسیاری از بیماران با آن درگیر هستند و می تواند چالش های زیادی را به همراه داشته باشد. زندگی با بیماری پارکینسون (PD) چالش های منحصر به فردی را به همراه دارد، بهویژه وقتی صحبت از حرکت می شود. از لرزش گرفته تا سفتی، مشکلات حرکتی در بیماران پارکینسون تقریباً بر تمام جنبه های زندگی روزمره بیمار تأثیر می گذارد.
بیماری پارکینسون یک بیماری عصبی پیشرونده است که بر کنترل حرکت تأثیر می گذارد. این به دلیل از بین رفتن نورون های تولید کننده دوپامین در بخشی از مغز به نام ماده سیاه رخ می دهد. دوپامین برای حرکات ماهیچه ای صاف و هماهنگ ضروری است و کاهش آن منجر به علائم بارز PD می شود.
علت دقیق بیماری پارکینسون هنوز نامشخص است، اما محققان معتقدند که این بیماری ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی است. قرار گرفتن در معرض سمومی مانند آفت کش ها، آسیب های سر، و سابقه خانوادگی پارکینسون از عوامل خطر شناخته شده هستند. علاوه بر این، افزایش سن به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.
پارکینسون در درجه اول افراد بالای 60 سال را تحت تاثیر قرار می دهد، اگرچه مواردی با در سنین پایین تر نیز ممکن است رخ دهد. مردان اندکی بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می شوند. این بیماری عصبی در سراسر جهان شایع است.
متخصصان ما در بهترین مرکز کاردرمانی شرق تهران خدمات تخصصی کاردرمانی برای کمک به بهبود شرایط بیماران پارکینسون را ارائه می دهند.
لرزش
لرزش غیر ارادی یکی از قابل تشخیص ترین علائم پارکینسون است. اینها معمولاً از یک دست شروع می شوند و ممکن است با پیشرفت بیماری به سایر قسمت های بدن سرایت کنند. لرزش زمانی رخ می دهد که اندام آسیب دیده در حال استراحت است و اغلب در زمان استرس یا خستگی افزایش می یابد.
برادیکینزی (کندی حرکت)
برادیکینزی یا کندی حرکت، یکی از علائم اصلی پارکینسون است. این وضعیت شروع و انجام حرکات ارادی مانند ایستادن از روی صندلی یا راه رفتن را دشوار می کند. بیماران اغلب احساس می کنند که بدنشان در مقابل حرکت مقاومت می کند که منجر به ناامیدی و کاهش استقلال می شود.
سفتی و سختی
سفتی عضلانی یکی دیگر از علائم رایج است که باعث سفتی در اندام ها و تنه می شود. این سفتی می تواند منجر به ناراحتی، کاهش دامنه حرکتی و دشواری در کارهای روزمره مانند لباس پوشیدن یا نوشتن شود. سفتی نیز به خستگی کمک می کند، زیرا عضلات برای انجام حرکات اساسی به تلاش بیشتری نیاز دارند.
بی ثباتی وضعیتی و مسائل مربوط به تعادل
با پیشرفت پارکینسون، بی ثباتی وضعیتی آشکارتر می شود. بیماران ممکن است راه رفتن ناپایدار، زمین خوردن های مکرر یا مشکل در حفظ تعادل را تجربه کنند. این مسائل به طور قابل توجهی بر اعتماد به نفس و توانایی فرد برای شرکت در فعالیت های بدنی تأثیر می گذارد و خطر آسیب را افزایش می دهد.
علائم در مراحل اولیه
در مراحل اولیه، مشکلات حرکتی اغلب ظریف هستند. بیماران ممکن است متوجه لرزش خفیف یا سفتی خفیف در یک طرف بدن شوند. این علائم اولیه اغلب نادیده گرفته می شوند یا به پیری نسبت داده می شوند و تشخیص را به تاخیر می اندازند.
علائم در مراحل میانی
در اواسط مرحله پارکینسون، علائم حرکتی قابل توجه تر می شود و شروع به تداخل با فعالیت های روزانه می کند. کارهایی مانند بستن دکمه های پیراهن، راه رفتن یا نگه داشتن مداوم اشیا می تواند چالش برانگیز باشد. مسائل مربوط به تعادل نیز شروع به ظهور می کنند.
مسائل مربوط به تحرک در مراحل آخر
در مراحل پیشرفته، مشکلات حرکتی می تواند ناتوان کننده باشد. سفتی شدید، برادیکینزی و مشکلات تعادل اغلب بیماران را ملزم به تکیه بر ویلچر یا سایر وسایل کمکی میکند. در این مرحله، حفظ استقلال بدون حمایت قابل توجه به طور فزاینده ای دشوار می شود.
داروها برای تسکین علائم
داروها سنگ بنای درمان پارکینسون هستند، به ویژه برای مدیریت مشکلات حرکتی. لوودوپا که اغلب با کاربیدوپا ترکیب می شود، استاندارد طلایی است. سطح دوپامین را دوباره پر می کند، لرزش را کاهش می دهد و تحرک را بهبود می بخشد. آگونیست های دوپامین اثرات دوپامین را تقلید می کنند و جایگزینی برای بیمارانی که نمی توانند لوودوپا را تحمل کنند ارائه می دهند. سایر داروها مانند مهارکننده های MAO-B نیز ممکن است به کنترل علائم کمک کنند.
برنامه های فیزیوتراپی و کاردرمانی
فیزیوتراپی نقش حیاتی در بهبود تحرک و کاهش سفتی دارد. روال های تمرینی متناسب با تمرینات کششی، قدرتی و تمرینات تعادلی تمرکز دارند. فعالیت هایی مانند یوگا، تای چی و شنا فواید قابل توجهی برای بیماران پارکینسون نشان داده اند که به حفظ انعطاف پذیری و کاهش خطر سقوط کمک می کند.
گزینه های جراحی
برای بیماران مبتلا به پارکینسون پیشرفته که دیگر به خوبی به دارو پاسخ نمیدهند، مداخلات جراحی مانند تحریک عمیق مغز (DBS) امیدوار کننده است. DBS شامل کاشت الکترودها در نواحی خاص مغز برای تنظیم سیگنال های غیر طبیعی است. این روش می تواند به طور قابل توجهی لرزش و سفتی را کاهش دهد، اگرچه درمان نیست.
وسایل کمک های حرکتی
وسایل کمک حرکتی مانند عصای راه رفتن، رولاتورها و ویلچرها حمایت ضروری برای بیماران پارکینسونی را فراهم می کنند. این دستگاه ها خطر سقوط را کاهش می دهند، استقلال را افزایش می دهند و کارهای روزانه را قابل کنترل تر می کنند.
تغییرات خانه برای ایمنی
سازگاری با محیط زندگی می تواند به طور قابل توجهی خطرات را برای کاهش عوارض ناشی از مشکلات حرکتی در بیماران پارکینسون کاهش دهد. نصب میله های دستگیره، تشک های ضد لغزش و بالابر پله ها ، خانه ایمن تر را تضمین می کند و به بیماران اجازه می دهد با اطمینان و سهولت بیشتری در اطراف حرکت کنند.
1. شایع ترین مشکلات حرکتی در بیماران پارکینسون چیست؟
لرزش، به ویژه در دست ها، شایع ترین مشکل حرکتی است ، که اغلب به عنوان یک شاخص اولیه بیماری عمل می کند.
2. آیا ورزش کردن می تواند مشکلات حرکتی معکوس در پارکینسون را انجام دهد؟
در حالی که ورزش نمی تواند پارکینسون را معکوس کند، می تواند به طور قابل توجهی انعطاف پذیری، قدرت و تعادل را بهبود بخشد و به بیماران کمک کند علائم را به طور موثرتری مدیریت کنند.
3. چگونه پزشکان مشکلات حرکتی مربوط به پارکینسون را تشخیص می دهند؟
پزشکان پارکینسون را از طریق ارزیابیهای بالینی، آزمایشهای عصبی و شرح حال بیمار تشخیص میدهند. آزمایشهای تصویربرداری مانند MRI ممکن است شرایط دیگر را رد کند.
4. آیا راه های غیر پزشکی برای مدیریت لرزش وجود دارد؟
بله، تکنیک های تمدد اعصاب، مدیریت استرس و فعالیت بدنی منظم می تواند به کاهش شدت لرزش در برخی بیماران کمک کند.