انواع بازی درمانی به دو شکل اساسی وجود دارد: غیر دستوری (یا کودک محور) و دستوری. در بازی درمانی کودک محور، به کودکان اسباب بازی ها و ابزارهای خلاقانه داده می شود و به آنها اجازه داده می شود نحوه گذراندن وقت خود را انتخاب کنند. هیچ راهنمایی یا راهنمایی در مورد اینکه چه کاری باید انجام دهند یا چگونه باید مشکلات خود را حل کنند، داده نمی شود.
رویکرد غیر رهنمودی نوعی درمان روان پویشی است. فرض اصلی این است که وقتی به کودکان اجازه داده شود راه حلی برای مشکلات خود مانند اضطراب بیابند.
کل جلسه معمولاً بدون ساختار است. درمانگر ممکن است کودک را بی سر و صدا مشاهده کند یا در مورد کاری که کودک انجام می دهد نظر دهد. درمانگر ممکن است در صورت دعوت کودک به این بازی درگیر بازی شود. اما، در نهایت، انتخاب به عهده کودک است.
در برخی شرایط، بازی درمانگران ممکن است از راهبردهای دستوری استفاده کنند. یک بازی درمانگر همچنین ممکن است از بازی درمانی شناختی رفتاری یا بازی درمانی متمرکز بر راه حل برای کمک به راهنمایی کودک در طول جلسه استفاده کند.
هر جلسه ممکن است موضوع یا هدف خاصی داشته باشد که باید به آن پرداخته شود. ممکن است به کودکی گفته شود: «امروز با عروسکها بازی میکنیم. این عروسک شما خواهد بود، یا درمانگر ممکن است بازی خاصی را برای آنها انتخاب کند.
درمانگر نیز ممکن است برای کارگردانی داستان در نمایشنامه شرکت کند. برای مثال، اگر کودکی از عروسکها برای به تصویر کشیدن کودکی که مورد آزار و اذیت قرار گرفته است استفاده میکند، درمانگر ممکن است برای کمک به عروسک مداخله کند تا راههایی برای ایستادن در برابر قلدر یا کمک پیدا کند.
علاوه بر رویکردهای اساسی، چندین نوع مختلف بازی درمانی نیز وجود دارد. در اینجا برخی از رایج ترین انواع آن آورده شده است:
فرزند درمانی: والدین درگیر می شوند و درمانگر به والدین یاد می دهد که چگونه از طریق بازی با کودک تعامل کنند. هدف از بین بردن شکاف ارتباطی بین کودک و والدین است.
بازی تخیلی: ممکن است به کودک اسباببازیهایی داده شود که تخیل را تحریک میکند، مانند لباس برای بازی کردن لباس، عروسکخانه، عروسکها یا فیگورهای اکشن. ممکن است دستوری یا غیر دستوری باشد.
بازی درمانی رفتاری شناختی: درمانگر ممکن است از بازی برای کمک به کودک در یادگیری نحوه تفکر و رفتار متفاوت استفاده کند. ممکن است به یک عروسک توصیه شود که چگونه فکر خود را تغییر دهد یا درمانگر ممکن است از کودک بخواهد که به یک حیوان عروسکی توصیه کند که چگونه می تواند با یک موقعیت استرس زا کنار بیاید.
شن درمانی: کودک می تواند با استفاده از اسباب بازی های مینیاتوری مانند افراد و حیوانات، صحنه ای را در یک جعبه کوچک پر از شن بسازد. صحنه ایجاد شده به عنوان بازتابی از زندگی خود کودک عمل می کند و فرصتی برای حل تعارض، حذف موانع و به دست آوردن پذیرش خود فراهم می کند.
کتاب درمانی: درمانگر و کودک ممکن است با هم کتاب بخوانند تا مفاهیم یا مهارت های خاصی را کشف کنند.
بازی درمانی میتواند در موارد زیر بسیار مفید باشد:
مشکلات رفتاری: کودکان با مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری، لجبازی، ترس و اضطراب میتوانند از بازی درمانی بهره ببرند.
تروما: کودکانی که تجربه رویدادهای تروماتیک مانند طلاق والدین، از دست دادن عزیزان یا بلایای طبیعی داشتهاند، میتوانند با کمک بازی درمانی این تجربیات را پردازش کنند.
مشکلات عاطفی: کودکان با مشکلات عاطفی مانند افسردگی، اضطراب جدایی و مشکلات ارتباطی میتوانند از این روش درمانی بهرهمند شوند.
مشکلات یادگیری: بازی درمانی میتواند به کودکان با مشکلات یادگیری مانند اختلال بیشفعالی کمتوجهی (ADHD) کمک کند تا مهارتهای اجتماعی و عاطفی خود را بهبود بخشند.
آمادگی برای رویدادهای مهم: کودکانی که قرار است رویداد مهمی را تجربه کنند، مانند رفتن به مدرسه یا تغییر خانه، میتوانند از بازی درمانی برای آماده شدن بهتر استفاده کنند.
ایجاد فضای امن: بازی درمانی فضایی امن و بدون قضاوت را برای کودکان فراهم میکند تا احساسات خود را آزادانه بیان کنند.
تقویت اعتماد به نفس: با بازی درمانی، کودکان یاد میگیرند که به خود و تواناییهایشان اعتماد کنند.
بهبود مهارتهای اجتماعی: بازی درمانی به کودکان کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی خود را بهبود بخشند و روابط بهتری با دیگران برقرار کنند.
کاهش اضطراب و استرس: بازی درمانی میتواند به کاهش اضطراب و استرس کودکان کمک کند.
افزایش خلاقیت: بازی درمانی باعث افزایش خلاقیت و توانایی حل مسئله در کودکان میشود.
کلمات مرتبط :
کاردرمانی ذهنی – انواع بازی درمانی – کاردرمانی در پیروزی – کاردرمانی در شرق تهران – کاردرمانی در افسریه – کاردرمانی در نیروهوایی