آفازی ، انواع آن و روشهای درمان
آفازی یک اختلال ارتباطی است که توانایی فرد در درک و تولید زبان را مختل می کند. معمولاً در اثر آسیب به مراکز زبانی مغز که معمولاً در نیمکره چپ قرار دارند، ایجاد می‌شود. شایع‌ترین علت آن سکته مغزی است، اما می‌تواند ناشی از آسیب‌های مغزی، تومورهای مغزی، عفونت‌ها یا شرایط عصبی دژنراتیو مانند بیماری آلزایمر باشد.
آفازی می تواند بر جنبه های مختلف زبان تأثیر بگذارد، از جمله:
زبان بیانی: به توانایی تولید زبان اشاره دارد. افراد مبتلا به نوع بیانی ممکن است در یافتن کلمات مناسب برای گفتن (مشکلات کلمه یابی)، تشکیل جملات یا استفاده از دستور زبان و نحو مناسب مشکل داشته باشند.
زبان دریافتی: این به توانایی درک زبان مربوط می شود. افراد مبتلا به نوع دریافتی ممکن است برای درک کلمات، جملات یا مکالمات گفتاری یا نوشتاری دچار مشکل شوند. آنها ممکن است در پیروی از دستورالعمل ها، پاسخ صحیح به سؤالات یا درک ایده های پیچیده مشکل داشته باشند.
نامگذاری: مشکل در بازیابی کلمه یا نامگذاری یکی از علائم رایج آفازی است. افراد ممکن است در به خاطر آوردن نام افراد، اشیاء یا وسایل معمول روزمره مشکل داشته باشند.
خواندن: آفازی می تواند بر توانایی فرد در خواندن و درک کلمات یا جملات نوشته شده تأثیر بگذارد. آنها ممکن است در تشخیص حروف، کلمات یا درک معنای مطالب نوشتاری مشکل داشته باشند.
نوشتن: مشکلات نوشتن که به عنوان آگرافیا شناخته می شود، می تواند در آفازی نیز رخ دهد. ممکن است به صورت مشکل در املا، تشکیل جملات منسجم یا سازماندهی افکار روی کاغذ ظاهر شود.
توجه به این نکته مهم است که این اختلال بر هوش یا توانایی های شناختی تأثیر نمی گذارد.
انواع آفازی
بروکا (غیر روان): افراد مبتلا به این نوع در تولید گفتار روان مشکل دارند. آنها اغلب برای تشکیل جملات کامل تلاش می کنند و ممکن است در عبارات کوتاه و تکه تکه صحبت کنند. گفتار آنها ممکن است آهسته، پر تلاش و با واژگان محدود مشخص شود. با این حال، درک آنها از زبان نسبتاً دست نخورده باقی مانده است. افراد مبتلا به آفازی بروکا ممکن است به دلیل مشکل در بیان کلامی خود دچار ناامیدی شوند.
ورنیکه (روان): آفازی ورنیکه در درجه اول بر درک زبان تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به این نوع گفتار روان دارند، اما ممکن است اشتباهات زیادی داشته باشد یا حاوی کلمات درهم ریخته یا اختراعی (نئولوژیزم) باشد. آنها در درک زبان گفتاری یا نوشتاری مشکل دارند و گفتار خودشان ممکن است فاقد معنا یا ارتباط باشد. آفازی ورنیکه می تواند ارتباط را چالش برانگیز کند، زیرا افراد ممکن است در انتقال افکار خود دچار مشکل شوند.
گلوبال: شدیدترین شکل آفازی است و شامل اختلالات زبانی گسترده است. افراد مبتلا به این اختلال مشکلات عمیقی در مهارت های زبانی ، بیانی و دریافتی دارند. آنها ممکن است خروجی گفتار محدودی داشته باشند، که اغلب از کلمات یا عبارات کوتاه تشکیل شده است. درک زبان به طور قابل توجهی مختل می شود. این وضعیت می تواند منجر به چالش های ارتباطی شدید شود که به ابزارهای ارتباطی جایگزین نیاز دارد.
آنومیک: این نوع آفازی در درجه اول بر بازیابی یا نامگذاری کلمات تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به این نوع اختلال در یافتن کلمات مناسب برای بیان افکار یا نامگذاری اشیا مشکل دارند. گفتار و درک خود به خودی آنها ممکن است نسبتاً حفظ شود. در حالی که ممکن است برای جبران مشکلات کلمه یابی، از اصطلاحات کلی استفاده کنند، اما به طور کلی ارتباطات نسبتا روان باقی می ماند.
روشهای درمان
درمان آفازی معمولاً شامل گفتار درمانی است. اهداف اولیه درمان بهبود مهارت های زبانی، افزایش توانایی های ارتباطی و به حداکثر رساندن استقلال عملکردی است.
بیشتر بخوانید : گفتاردرمانی در شرق تهران
- تمرینات گفتاری: این تمرینات ممکن است شامل تمرین تکراری صداها، کلمات یا جملات خاص برای بهبود بیان و روان باشد.
- تمرینات زبانی: درمان بر بهبود درک، بازیابی کلمات، ساخت جمله و درک گرامر و نحو متمرکز است.
- ارتباط تقویتی و جایگزین (AAC): برای افراد مبتلا به آفازی شدید که با گفتار مشکل دارند، روشهای AAC مانند تابلوهای ارتباطی، ژست‌ها یا دستگاه های الکترونیکی می‌توانند به تسهیل ارتباط کمک کنند.
- تمرین مکالمه: درمانگران فرصت هایی را برای افراد فراهم می کنند تا در موقعیت های واقعی زندگی، مانند درگیر شدن در مکالمات یا شرکت در فعالیت های گروهی، ارتباط برقرار کنند.
- فعالیت های خواندن و نوشتن: درمان ممکن است شامل تمرین‌هایی برای بهبود درک مطلب، مهارت‌های نوشتاری و راهبردهایی برای مشکلات کلمه‌یابی باشد.
حمایت خانواده، دوستان و یک محیط حمایتی برای افراد مبتلا به آفازی ضروری است. صبر، همدلی و تکنیک های ارتباطی واضح، مانند آهسته صحبت کردن، استفاده از نشانه های بصری، و دادن زمان اضافی برای پاسخ ها، می تواند تعاملات ارتباطی را تا حد زیادی افزایش دهد.
